Ä°zzy'nin Yeri

Ä°NANMASANIZ, bir yerden bulun bakın… 2009 bütçe tasarısına göre, dünyada ve Türkiye\’de kriz yok. Her ÅŸey güllük gülistanlık.

2009 yılı bütçe tahminleri; vergi gelirleri, giderler, büyüme, dolar kuru, özelleştirme, faiz giderleri ve cari transferler yönünden, krizin etkilerini taşımıyor.

DOLAR VE ÖZELLEŞTİRME

Örneğin; dolar daha şu anda 1.50 YTL civarında. Buna rağmen, 2009 yılında ortalama dolar kuru 1.41 YTL, bu yılın sonuna kadar da hedef 1.28 YTL olarak öngörülüyor.

Tüm ülkelerin para diye kıvrandığı ve ciddi bir krizin yaÅŸandığı bir dönemdeyiz. 2008 yılı özelleÅŸtirme hedefi olan 11 milyar dolar, 8 milyar dolarda kalacak. Buna raÄŸmen, 2009 yılında, özelleÅŸtirmenin hızlanacağı ve yüzde 51 artacağı varsayılıyor (Demek ki 2009\’da özelleÅŸtirmeye hücum olacak veya her ÅŸey yok pahasına satılacak!..)

FAÄ°Z GÄ°DERLERÄ°

2009 yılı faiz harcamalarına ilişkin hedefler de dikkat çekici.

2008 sonunda 54,5 milyar YTL olacağı tahmin edilen faiz giderlerinin, 2009 yılında yalnızca yüzde 5.5 artarak, 57.5 milyar YTL olacağı varsayılıyor. Oysa, 2008\’de artan faiz oranları üzerinden borçlanılan tutar, 2009\’da ödenecek. Faizlerin 2009\’da deÄŸil düşmesi, bu düzeylerde bile kalması zor gözüküyor. Nitekim, Hazine\’nin bono ve tahvil ihalelerinde de bu artış net olarak gözlemleniyor. 2009\’da, yıl içinde ödenecek ÅŸekilde yapılacak borçlanmaların da faiz oranları 2008\’den yüksek olacak (Demek ki 2009\’da faiz oranları birdenbire düşmüş olacak!..).

BÃœYÃœME

2009\’da öngörülen büyüme hedefi gerçekçi deÄŸil. Dünyanın hızla durgunluÄŸa girdiÄŸi ve bu durgunluÄŸun da giderek derinleÅŸtiÄŸi bir dönemde, yüzde 4 büyüme mümkün deÄŸil. Nitekim, Maliye Bakanı da bütçeyi sunuÅŸunda \”Ãœlkemiz krizden iki ÅŸekilde etkilenir. Birincisi, kredi imkanlarının daralmasıyla, borçlanma daha maliyetli hale gelebilir. Ä°kincisi ise büyüme hızımızın düşmesiyle birlikte iÅŸsizlik artabilir\” demiÅŸti. Ancak, bu düşüncenin bütçeye yansımadığını görüyoruz (Demek ki 2009\’da Maliye Bakanı\’nı bile yanıltacak bir büyüme olacak!..).

VERGÄ° GELÄ°RLERÄ°

2009 bütçesinde öngörülen 249 milyar YTL\’lik gelirlerin, 202 milyar YTL\’sinin yani yüzde 81\’inin vergi gelirlerinden oluÅŸması hedefleniyor. Buna göre, 2008\’de 175 milyar YTL olması beklenen vergi gelirlerinde, 2009\’da yüzde 16 artış olması öngörülüyor. 2009\’da ithalat gerileyecek ama en yüksek vergi artışı da yüzde 22.47 ile \”Ä°thalde Alınan KDV\”de bekleniyor.

ÖTV\’de yüzde 14, dahilde alınan KDV\’de ise yüzde 12 artış bekleniyor. Oysa KDV artışı, 2008\’in ilk dokuz ayında, yüzde 1.5!.. Yukarıda sayılan \”Dolaylı Vergiler\”, toplam vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 65\’ini oluÅŸturuyor.

2009 yılında, piyasalarda durgunluk yaÅŸanması, üretimde gerileme olması, iÅŸsizliÄŸin artması, ülkeye gelen 25 milyon turistte azalma olması, inÅŸaat sektöründe yaÅŸanan durgunluÄŸun devam etmesi, ihracatın ve ithalatın gerilemesi, harcamaların kısılması bekleniyor. Böyle bir ortamda, vergi gelirlerinde, dünyada ve Türkiye\’de sanki hiç kriz yokmuÅŸ gibi, gelir tahminleri yapılmış (Demek ki kriz Türkiye\’yi etkilemeyecek. Yukarıda belirtilen sektörlerde, canlanma olacak!..).

2009 bütçesinin diğer kalemlerine de baktığımızda, benzer yorumları yapabiliriz.

Dünyada ve Türkiye\’de sanki hiç kriz yokmuÅŸ gibi ya da Türkiye krizden hiç etkilenmeyecek veya teÄŸet geçecekmiÅŸ gibi hazırlanan 2009 bütçe tasarısının, acilen revize edilmesi, hedeflerin de gerçekçi olarak belirlenmesi gerekiyor. Yoksa IMF bütçe konusunda ümüğümüzü sıkar.

Bu arada ilginç bir tespitimiz var; bütçede, orta vadeli mali planda ve yıllık programlarda kullanılan rakamların hiçbiri diÄŸerini tutmuyor!.. Fıkra gibi…